Rzeka Wisła
Rzeka Wisła. Kila informacji dla wybierających się pontonem, kajakiem, motorówka, żaglówką i wszystkim czym się da pływać i przeżyć swoja przygodę.
0,0 km. ujście Przemszy (l.), początek szlaku żeglugowego i kilometrowania Wisły; rzeka szerokości około 100 m, woda niemal stojąca; za ujściem Przemszy mosty kolejowy i drogowy
Pojawia się pierwsza tablica kilometrażowa szlaku żeglownego,
Tablice kilometrażowe pojawiają się bardzo nieregularnie, częściej na dolnej Wiśle.
1,8 km. P, ujście rz. SołyJeśli ma to być spływ Wisłą to płyniemy starorzeczem, nie na skróty kanałami dla barek.
Rozwidlenie Wisły i kanału – śluza „Dwory”.Wpłynąć w lewą odnogę (do śluz na prawo), odpłynąć bardzo ostrożnie pod jaz i wysiąść po prawej stronie przed samym jazem. Sprzęt przenieść prawą stroną i zwodować dopiero za kataraktą, która znajduje się za jazem.
Generalnie, przed każdą przenoską zrobić rekonesans.
Na wysokości wsi Miętków kanał łączy się ponownie ze starorzeczem Wisły.
4,20 km · Stopień wodny Dwory Na rozwidleniu (A) stosować się do znaków wodnych i skręcić w prawo w kierunku śluzy Dwory. Lewa odnoga wiedzie w stronę jazu (B). Jeżeli w tym miejscu planowana jest przenoska trzeba ją wykonać dopiero po wpłynięciu w kanał. Można wtedy z lewego brzegu do kamiennego bystrza (C) przetransportować kajak po utwardzonej drodze przy pomocy wózka do przenosek. Odległość do pokonania to około 350 metrów. Poniżej bystrza jest dogodne miejsce do wodowania ale trzeba uważać na silny nurt i odwój. Dalsza przenoska okupiona będzie problemami z ponownym posadzeniem kajaka na wodzie ze względu na wysoki brzeg, który znacznie utrudnia zejście.
4,4 km rozwidlenie: w lewo rzeka, na niej jaz i elektrownia – niewygodna i daleka przenoska, w prawo kanał śluzy Dwory; płynąć kanałem; na kanale z uwagi na wysokie i strome obwałowania biwakowanie w zasadzie jest niemożliwe; uwaga ta tyczy się wszystkich kanałów na górnej Wiśle!
5,1 km Nowy Bieruń (l.), mosty drogowy i kolejowy, pod drugim solidne bystrze – płynąć uważnie; na prawym brzegu w odległości ok. 4 km Oświęcim
Czujność należy zachować już przed mostem drogowym w Bieruniu (A), gdzie nurt przyspiesza, a woda zaczyna falować, ale dopiero pod mostem kolejowym (B) napotkamy na poważną przeszkodę. Konieczna może być przenoska, choć niewątpliwie trudna do wykonania ze względu na stromy brzeg. Bystrze jest duże nawet przy wysokim stanie wody. Tylko doświadczeni kajakarze mogą próbować pokonać tę przeszkodę.
7,20 km · Śluza Dwory nad nią most
Budowla zlokalizowana jest prawie 3 kilometry od wejścia do kanału. W sprawie śluzowania kontaktować się z obsługą pod numerem telefonu 33 842-22-79 lub 33 842-40-00. Jeżeli konieczna będzie przenoska można spróbować przedostać się w kierunku zakola Wisły, jednak zejście może być utrudnione ze względu na wysoki brzeg. W linii prostej to niecałe 100 metrów, ale konieczny będzie rekonesans. W innym wypadku obejść śluzę drogą asfaltową (około 400 metrów) i zwodować kajak na lewym brzegu.
8,7 km. ujście Macochy (p.), naprzeciwko niego we wsi Dwory na lewym brzegu sklep
11,0 km. most drogowy; wkrótce potem połączenie z rzeką na jej 16 kilometrze
12,4 km ujście rzeki Pszczynki (l.), na prawym brzegu w odległości ok. 2 km były obóz koncentracyjny w Brzezince
14,5 km mosty kolejowy i drogowy między Wolą i Harmężem, bystrze; niewiele dalej nieużywany betonowy most drogowy
18,1 km ujście rzeki Gostyń (l.)
18,5 km Wola (l.), most drogowy, pod nim bystrze, w pobliżu kopalnia Piast II
19,5 km. rozwidlenie: w lewo rzeka, na niej elektrownia, w prawo kanał śluzy Smolice; płynąć kanałem; z lewej na wzgórzu widać wieżę zamku Lipowiec w Babicach; wzgórza Wyżyny Krakowskiej towarzyszyć będą rzece z lewej strony aż do Krakowa
19,5 km. Rozwidlenie, śluza „Smolice”.Wpływamy do prawej odnogi, w kierunku śluzy.
Lewa odnoga zagrodzona jest jazem. Podpływamy pod samą śluzę i wysiadamy, na lewym brzegu. Przenosimy sprzęt przez wysoki wał i wodujemy się na lewej odnodze, już za jazem. Po kilkuset metrach kanał i odnoga łączą się ponownie.
„Łączany”. Rozwidlenie kanału dla barek w prawo – nie wpływać.
Płynąć dalej kilkaset metrów głównym nurtem, ostrożnie, aż pod sam jaz. Wyjść po prawej stronie (chyba da się lądować i po lewej), a następnie polecam dokładny rekonesans. Za jazem można się wodować po obydwu stronach rzeki, jednak wygodniej wydaje się to zrobić po lewej stronie, gdyż jest tam dróżka do samej wody. Mostem na jazie można przeciągnąć sprzęt. Wysokość wsi Jeziorzany i Kopanki–połączenie starorzecza Wisły i kanału.
20,5 km. Smolice, śluza, nad nią most
22,90 km · Stopień wodny i śluza Smolice
Na rozwidleniu (A) skręcić w prawo i płynąć w kierunku śluzy (C). Aby skontaktować się z obsługą można zadzwonić pod numer 33 841-01-73 lub 33 841-01-72 wew. 115 i ustalić warunki śluzowania. Jeśli trzeba będzie przenieść kajak, można to zrobić z pomostu przy awanporcie przedostając się na drugą stronę wału. Za jazem (B), a w pobliżu mostu drogowego, znaleźć dogodne miejsce do wodowania. Do przejścia około 150 metrów.
23,0 km. połączenie kanału z Wisłą, ujście Skawy (p.)
25,5 km Góra (l.), most, przed nim bar tuż nad wodą; sklep; przy ul. Kościelnej w odległości ok. 1 km kościół drewniany z XVI w., warto też zobaczyć dwór i stodoły ośmioboczne z XIX w.
30,1 km. Miejsce (p.), most kolejowy
31,5 km. Okleśna (l.), wieś, dwa sklepy
33,0 km. Spytkowice, prom; rzeka przybiera charakter zalewu szerokiego do kilkuset metrów
33,0 km Grzawa (l.), we wsi trudnej do zauważenia z rzeki warto zobaczyć kościół drewniany z XVI-XVII w, drewniane ośmioboczne stodoły z XIX w.
35,0 km ujście rzeki Białej (p.), bystrze, za nim wieś Kaniów
37,40 km · Stopień wodny Łączany
Na rozwidleniu (A) skręcić w prawo i wpłynąć do Kanału Łączańskiego. Od tej pory podróż przebiegała będzie po stojącej wodzie przez około 17 kilometrów. W końcowym fragmencie kanału znajduje się śluza Borek Szlachecki. Można jednak w tym miejscu przenieść kajak z kanału za jaz (B) główną drogą, jednak jest to bardzo długa i męcząca operacja. Odległość do pokonania to 850 metrów.
37,5 km. Łączany, rozwidlenie: w lewo rzeka, w prawo kanał żeglugowy Łączański o długości 17,2 km, na nim śluza w Borku Szlacheckim na 15,6 km kanału; można nim płynąć, ale jest to nudne a woda stojąca; warto przenieść się na rzekę ok. 150 m drogą z lewej strony jazów, wysepką między jazami a elektrownią, o ile obsługa otworzy bramę przy jazach; poniżej jazów nurt dość wartki, szerokość rzeki 20 – 30 metrów, brzegi wysokie i strome
38,00 km · Betonowa przeprawa
Przeprawa wybudowana najprawdopodobniej na użytek pobliskiej kopalni Silesia. Łączy oba brzegi Wisły i umożliwia dojazd ciężkim sprzętem na teren hałdy. W tym miejscu konieczna jest przenoska – najłatwiej wykonać ją na lewym brzegu. Kajak trzeba posadzić na wodzie dopiero 50 metrów dalej pod kładką. Całą operację utrudnia wysoki i grząski brzeg. Nie warto próbować wodować sprzętu wcześniej, bo może się to skończyć wywrotką.
38,6 km Rudołtowice (l.; wieś niewidoczna, w odległości 1 km od rzeki; pałac rokokowy, park, kuźnia); w korycie nieznaczny próg, bystrze
40,5 km Goczałkowice Zdrój, most drogowy na drodze lokalnej do Czechowic Dziedzic, niżej most na drodze krajowej nr 1, pod nim bystrze; najdogodniejsze miejsce do rozpoczęcia spływu; rzeka szerokości ok. 10 m płynie dość żwawo w głębokim korycie wśród wierzb, w jej otoczeniu często stawy rybne, które będą towarzyszyły Wiśle aż za ujście Skawy
46,4 km Czernichów (l.), prom
47,9 km Czernichów (l.), we wsi sklep, kościół gotycko – barokowy
56,50 km · Śluza Borek Szlachecki
Kontakt z obsługą pod numerem telefonu 12 276-13-57. Śluzowanie czasem odbywa się tylko przy udziale większej jednostki. Jeżeli obiekt jest nieczynny można dogadać się z pracownikami, którzy otworzą furtki w ogrodzeniu i pomogą przenieść kajak. Do przejścia jest około 200 metrów.
57,8 km. Kopanka, prom, tuż za nim wylot Kanału Łączańskiego, na prawym brzegu miasto Skawina
60,5 km. ujście rzeki Skawinki (p.), początek przełomu Wisły przez wapienne wzgórza Wyżyny Krakowskiej; woda stojąca w związku z pobliskim spiętrzeniem
Klasztor w Tyńcu na wapiennej skale, blisko do miasteczka, sklepy
63,5 km. Tyniec, a dokładnie slip na prawym brzegu tuż pod opactwem benedyktyńskim [63,5 km]. opactwo benedyktynów na wapiennej skale (p.), przy rzece bar i dogodne miejsce na lądowanie
Wyruszając stąd, przepłyniemy tuż obok Wawelu, mijając po drodze wiele malowniczych miejskich scenerii, ceną jednak będzie pokonanie dodatkowo dwóch śluz i przepłynięcie pod kilkoma mostami
W lewej części stopnia wodnego znajduje się śluza (A). Warto wcześniej skontaktować się z obsługą pod numerem telefonu 12 429-91-14 i dopytać o możliwość śluzowania. Przenoska jest możliwa tylko prawą stroną i tylko po otrzymaniu wyraźnej zgody od obsługi. W innym przypadku podpływanie pod jaz (B) jest skrajnie niebezpieczne. Kajak wyciągnąć można dzięki betonowym schodkom 100 metrów od wiaduktu autostradowego. Wodowanie w pobliżu Toru Kajakarstwa Górskiego jest utrudnione ze względu na stromy, kamienisty brzeg. Lądem pokonać trzeba około 400 metrów.
66 km. Śluza „Kościuszko” pod Krakowem – śluzowanie, z p. elektrownia i tor kajakarstwa górskiego; nad śluzą most obwodnicy Krakowa
69,0 km. Kraków Bielany, klasztor kamedułów na zalesionym wzgórzu (l.)
74,4 km. Kraków, przystań Kolejowego Klubu Wodnego 1929 (l.)
74,7 km. Kraków, most drogowy Zwierzyniecki
75,4 km Kraków, zespół klasztorny ss. Norbertanek, ujście rzeki Rudawy, kajaki wodujemy przy bulwarze.
76,45 km (l) Kraków, most drogowy Dębnicki, za nim Wawel – zamek królewski i katedra, stąd najbliżej do zabytkowego centrum miasta, można dobić do betonowego nadbrzeża klasztor oo. Paulinów na Skałce,; dalej kolejno 6 mostów
77,42 km Kraków, most drogowy Grunwaldzki
78,3 km Kraków, most drogowy Piłsudskiego
78,5 km Kraków, kładka o. Bernatka, szlak pieszo – rowerowy
79,00 km Kraków, most Powstańców Śląskich
79,15 km Kraków, most kolejowy
79,73 km Kraków, most drogowy Kotlarski
80,33 km Kraków, most kolejowy
80,80 km · Stopień wodny i śluza Dąbie nad nią most. Przy przeprawach przez śluzy, zgodnie z przepisami prawa wodnego, kajakarze mają obowiązek założenia kamizelek asekuracyjnych!
Rozwidlenie – płyniemy w lewo do śluzy „Przewóz”. Nie wpływać w prawo do kanału elektrowni. Wysiadamy po lewej stronie, przed śluzą, schodki. Dobremiejscena nocleg przy budynkach mieszkalnych. Można się umyć w budynku śluzowego. W śluzie „Przewóz” prawie nigdy nie ma wody by się śluzować.Poprosić śluzowego o otwarcie furtki na tyłach śluzy i wodować się za śluzą.
To przedostatnia śluza na Wiśle. Kolejna – ostatnia śluza dopiero we Włocławku. Przy elektrowni Połaniec 223 znajduje się niespływalny próg, który należy obnieść, a na 119 km występuje w nurcie skalna katarakta, która zależnie od stanu wody może wymagać rekonesansu. To już wszystkie przeszkody Na Wiśle w drodze do morza.
Zbliżając się do stopnia wodnego należy trzymać się lewego brzegu Wisły. Znajduje się tu śluza (A) – kontakt z obsługą pod numerem telefonu 12 656-04-96 – oraz jaz (B). Również na lewym brzegu możliwa jest bezpieczna przenoska całego sprzętu. Kajak wyciągnąć można na pomoście Krakowskiego Tramwaju Wodnego, a następnie przejść z całym dobytkiem wąskim tunelem pod ulicą. Wodowanie w awanporcie, po zejściu ze stromej skarpy. Do przejścia około 200 metrów.
82,9 km (l) Kraków, most drogowy Łęg. W oddali widoczne kominy elektrociepłowni.
83,2 km rurociąg grzewczy
87,9 km Kraków, most drogowy Wandy, za nim z lewej Jacht Klub Polski Kraków, przystań; rzeka przybiera charakter zalewu
88,0 km Yachtklub Polski w Nowej Hucie [88km, LB] (os. Mogiła Przystań nad Wisłą, tel. 012-642-28-29) – betonowy slip i życzliwe kierownictwo. Stąd również wygodne połączenie tramwajowe z Rynkiem. Wypływając stąd, od razu trafimy w wiślaną głuszę, a do pokonania pozostanie już tylko sławna śluza Przewóz.
Kraków, port Kujawy; przystań Polskiego Jacht Klubu
92,60 km · Stopień wodny i śluza Przewóz
Jeden z najbardziej niewdzięcznych stopni wodnych. Z uwagi na betonowy próg wystający za śluzą (A) jest ona często bezużyteczna, a jej obejście jest bardzo trudne ze względu na ukształtowanie terenu. Obiekt jest ogrodzony więc bez pomocy obsługi się nie obejdzie. Telefon kontaktowy na śluzę to 12 645-06-40 – warto zadzwonić dużo wcześniej i uzgodnić szczegóły. Jeżeli nie uda się uzyskać pomocy to przenoskę najłatwiej wykonać około 300 metrów przed jazem (B), na prawym brzegu. Wiedzie stamtąd gruntowa droga, po której z powodzeniem da się ciągnąć wózek z kajakiem. Niestety do przejścia jest dystans 750 metrów. W żadnym wypadku nie podpływać bliżej jazu! Poniżej bystrza (C) jest odpowiednie miejsce do posadzenia kajaka na wodę, choć nieco kamieniste. Trzeba też uważać na silny nurt.
Śluza Przewóz. Dopływa się do niej lewą odnogą rzeki. Da się ją pokonać, nie jest to jednak proste ze względu na niski poziom wody. Kilka dni przed planowanym śluzowaniem pod numerem (0-12) 645-06-40 warto dowiedzieć się o najbliższy możliwy termin. W śluzie należy podnieść miecz i ster, po spuszczeniu wody jest zbyt płytko. Wymiary konstrukcji: 85 x 12 m, spad: 3,7 m.
Przewóz, śluza; poniżej z reguły wody jest zbyt mało by ze śluzy wypłynąć: progi wewnętrzny i zewnętrzny dolnych wrót tuż pod powierzchnią wody, z niewielkim przelewem, w dolnym kanale śluzy kamieniste mielizny wystające nad powierzchnię wody aż do połączenia z rzeką; wystarczająca ilość wody z reguły wtedy, gdy pracuje elektrownia, znajdująca się kilkaset metrów na prawo od śluzy patrząc ze strony górnej wody; koniec skanalizowanego odcinka Wisły, odtąd rzeka o dość silnym nurcie płynie głębokim korytem, uregulowana przez tamy, szeroka na kilkadziesiąt metrów
Rozwidlenie – płyniemy w lewo do śluzy „Przewóz”. Nie wpływać w prawo do kanału elektrowni. Wysiadamy po lewej stronie, przed śluzą, schodki. Dobremiejscena nocleg przy budynkach mieszkalnych. Można się umyć w budynku śluzowego. W śluzie „Przewóz” prawie nigdy nie ma wody by się śluzować.Poprosić śluzowego o otwarcie furtki na tyłach śluzy i wodować się za śluzą.
To przedostatnia śluza na Wiśle. Kolejna – ostatnia śluza dopiero we Włocławku. Przy elektrowni Połaniec 223 znajduje się niespływalny próg, który należy obnieść, a na 119 km występuje w nurcie skalna katarakta, która zależnie od stanu wody może wymagać rekonesansu. To już wszystkie przeszkody Na Wiśle w drodze do morza.
Stopień Wodny Przewóz jest pierwszym stopniem wybudowanym po wojnie (1955 r.) na Górnej Wiśle w ramach programu kaskadyzacji Górnej Wisły, którego celem była poprawa warunków żeglugowych na rzece. Oprócz tego w okolicach Krakowa powstało łącznie 6 stopni wodnych, z których Przewóz jest ostatnim na trasie. Dziś jego jego główną funkcją jest przede wszystkim ułatwienie poboru wody dla kombinatu metalurgicznego w Nowej Hucie.
Przewóz, śluza. Poniżej z reguły wody jest zbyt mało by ze śluzy wypłynąć: wewnętrzny i zewnętrzny próg dolnych wrót tuż pod powierzchnią wody, z niewielkim przelewem. W dolnym kanale śluzy kamieniste mielizny wystające nad powierzchnię wody aż do połączenia z rzeką. Płyniemy rzeką (nie wpływając w kanał do śluzy (l)) aż do elektrowni. Przenoska lewą stroną na długości ok 100m za elektrownię i znajdujący się poniżej próg. Koniec skanalizowanego odcinka Wisły, odtąd rzeka o dość silnym nurcie płynie głębokim korytem, uregulowana przez tamy, szeroka na kilkadziesiąt metrów.
Za śluzą zwężenie szlaku na odcinku ok. 5 km, pojawia się wyraźny nurt. Na obu brzegach wały przeciwpowodziowe. Rzeka stopniowo się rozszerza, linia brzegowa coraz bardziej urozmaicona, głęboko i wyraźny nurt. Aż do Opatowca nad rzeką nie ma ani jednego domu.
